“A FUNCIÓN SOCIAL DUNHA BIOÉTICA DE
PROTECCIÓN”
A ortodoxa bioética contemporánea, reconvertida ultimamente en bioética
global, pretende resolver os conflitos orixinados polas ciencias da vida a
través dos consabidos Principios de
Georgetown (autonomía, beneficencia, non maleficencia e xustiza). Devanditos
Principios recibiron severas críticas sobre todo no ámbito bioético
latinoamericano, por insuficientes, e porque exaltaban a moral individualista
diluíndo a idea de xustiza social, e pola dificultade de elaborar un estatuto
epistemológico claramente definido dos mesmos.
Nos últimos tempos xurdiu a expresión bioética
da protección formulada inicialmente polos filósofos Miguel Kottow e Fermín
R. Schramm, coa finalidade de tentar dar conta dos conflitos e dilemas morais
relacionados coa saúde pública e o recoñecemento de facto dos dereitos humanos,
sobre todo en América Latina, e que dificilmente poden ser resoltos polo patrón
norteamericano da bioética principialista.
A bioética da protección, stricto sensu refírese ás medidas a
tomar para protexer a individuos e poboacións que non dispón de recursos que
lles garantan as condicións indispensables para levar adiante unha vida digna e
que moitas veces son excluídos da comunidade política e das políticas dos
dereitos humanos. Lato sensu é máis
ambiciosa: aínda que outorga prioridade aos intereses dos máis desamparados
ofrecendo un contido concreto ao ideal de xustiza social, tende tamén a pensarse
teleolóxicamente e de acordo coa terminología defendida por Derrida, como a
ética dunha nova “forma de cosmopolitismo” e dunha “democracia futura”
fundamentada na “hospitalidade incondicional” ou universal, como diría Kant.